Posts

Vereisten van een modern EPD: administratieve lastreductie én datagedreven klinische meerwaarde

Inleiding Elektronische patiëntendossiers (EPD’s) zijn tegelijk een cruciale infrastructuur voor veilige zorg en een bekende bron van administratieve belasting. In de literatuur wordt documentatiebelasting expliciet in verband gebracht met burnout, lagere tevredenheid en “work outside of work” (o.a. avond- en weekendregistratie). Daarnaast wordt slechte EPD-bruikbaarheid geassocieerd met hogere belasting en ongunstige werkervaringen. Tegen deze achtergrond ontstaat een dubbele ontwerp- en governance-opgave: (i) minimaliseer registratielast voor artsen en verpleegkundigen, en (ii) maximaliseer de klinische herbruikbaarheid van data zodat zorgprocessen daadwerkelijk datagedreven kunnen worden ondersteund (kwaliteit, veiligheid, continuïteit, populatiemanagement). Hier doe ik een bescheiden persoonlijk poging om m.i. enige relevante elementen te formuleren waaraan een modern EPD idealiter zou kunnen voldoen om beide doelen simultaan te realiseren. De eisen worden benaderd als een socio-te...
Read more

Klinische data voor zorgproces-ondersteuning en clinical decision support (CDS) - CDS als samenspel van kennis en gegevens

Inleiding: CDS als samenspel van kennis en gegevens Clinical decision support (CDS) berust in essentie op twee pijlers: (1) rijke, semantisch goed gedefinieerde klinische gegevens, en (2) een gestructureerd syntactisch datamodel en datastroom waarmee die gegevens betrouwbaar kunnen worden uitgewisseld tussen EPD en CDS-engine. Zonder goede semantiek “weet” het systeem niet wat de data betekenen; zonder goede syntaxis kan het de data niet veilig en herhaalbaar verwerken. In de literatuur wordt een clinical decision support system (CDSS) doorgaans omschreven als een informatiesysteem dat de zorgverlening verbetert door klinische beslissingen te ondersteunen met patiëntspecifieke gegevens en doelgerichte medische kennis. Een vaak gebruikte formulering is dat CDS drie componenten vereist: (1) computeerbare medische kennis, (2) persoonsspecifieke data en (3) een reasoning-mechanisme dat kennis en data combineert tot actiegerichte informatie in de workflow van de zorgverlener. Daarbij is sem...
Read more

Naar kwalitatieve klinische data als motor voor datagedreven zorg en VBHC in Belgische ziekenhuizen

1. Inleiding en probleemstelling De Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) vormen al decennia een hoeksteen van de ziekenhuisfinanciering in België. Ziekenhuizen zijn wettelijk verplicht een reeks gegevens over elk ziekenhuisverblijf mee te delen, waaronder diagnose, verblijfsduur, verblijfplaats in het ziekenhuis en uitgevoerde ingrepen. Deze gegevens worden gebruikt voor de verdeling van een aanzienlijk deel van het Budget Financiële Middelen (BFM) – jaarlijks ruim drie miljard euro – en voor andere beleidsdoeleinden. De MZG omvatten zes domeinen (medisch, verpleegkundig, administratief, facturatie, personeel en structuur), waarbij de medische MG-MZG het hele jaar en de verpleegkundige VG-MZG steekproefsgewijs in maart, juni, september en december worden geregistreerd. Tegelijkertijd rapporteren ziekenhuizen en zorgverleners een hoge registratielast. Een studie in opdracht van Zorgnet-Icuro schat dat verpleegkundigen tot 40% van hun werktijd aan administratie besteden, en dat de kost van...
Read more

Van Europese datastromen tot Belgische ziekenhuishervorming

1. Inleiding: van datastromen tot ziekenhuishervorming De Europese ruimte voor gezondheidsgegevens (European Health Data Space, EHDS) creëert de komende tien jaar een juridisch en technisch kader waarin elektronische gezondheidsgegevens veilig kunnen stromen tussen burgers, zorgverleners, onderzoekers en beleidsmakers, over landsgrenzen heen. De verordening, in werking sinds maart 2025, verplicht alle lidstaten om gestandaardiseerde elektronische patiëntendossiers te gebruiken en voorziet zowel in “primair” gebruik (zorgverlening) als “secundair” gebruik (onderzoek, planning, beleid). Parallel beslist de Belgische Interministeriële Conferentie Volksgezondheid (IMC) om een onafhankelijk expertenpanel in te stellen dat tegen eind 2025 een visie uitwerkt voor de hervorming van het ziekenhuislandschap. De opdracht focust eerst op de acute somatische zorg, vertrekkend van vaststellingen over de toename van ambulante zorg, het hoge aantal acute bedden met lage bezettingsgraad, versnippering ...
Read more