Posts

Van “end results” tot passende zorg, doelmatige zorg en waardegedreven zorg: een genealogie van kwaliteitsdenken en financiering in de gezondheidszorg

Inleiding Het moderne kwaliteitsdenken in de gezondheidszorg staat op de schouders van twee historische mijlpalen: het End Result System van Ernest A. Codman en het structuur-proces-uitkomst (S-P-U)-model van Avedis Donabedian . Hun ideeën werken nog steeds door in hedendaagse systemen zoals passende zorg , doelmatige zorg  (appropriate care) en waardegedreven zorg of Value-Based Healthcare (VBHC), en hebben implicaties voor de (kwaliteit van) dataverzameling en financiering van ziekenhuizen - ook in België, waar Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) en het Budget Financiële Middelen (BFM) centrale instrumenten zijn. Hier wil ik eerst de principes van Codman en Donabedian in kaart brengen en ze vervolgens in relatie brengen met hedendaagse principes van passende zorg, doelmatige zorg en VBHC en hun potentiële impact op MZG en BFM. Fundamentele principes: Codman en Donabedian Codmans End Result System . Codman stelde begin 20e eeuw dat elk ziekenhuis iedere patiënt zó lan...
Read more

DRG-financiering in België in het licht van “passende” en “doelmatige” zorg: kansen, valkuilen en datavereisten

Inleiding “Passende zorg” (zorg die de patiënt centraal stelt, samen met hem wordt ontworpen en waar mogelijk dicht bij huis wordt georganiseerd) en “doelmatige zorg” (gewenste resultaten met zo min mogelijk verspilling) vergen financiële prikkels die kwaliteit, samenwerking, klinische effectiviteit en efficiëntie tegelijk ondersteunen. België evolueert al jaren naar een casemix-gestuurde ziekenhuisfinanciering: het Budget Financiële Middelen (BFM) is een gesloten budget met onderdelen (waaronder B1 en vooral B2) en maakt voor de verdeling expliciet gebruik van APR-DRG’s (All Patient Refined Diagnosis Related Groups) en graad van ernst (SOI/ROM); daarnaast loopt sinds 2019 het “laagvariabele zorg” (LVZ)-traject met prospectieve, DRG-gebaseerde bedragen voor geselecteerde patiëntengroepen. Deze evolutie voedt een maatschappelijk debat over een bredere DRG-financiering “per geval”, waarvoor het KCE ook budgetbeheersingsmechanismen heeft uitgewerkt. DRG-financiering per geval (DRG financi...
Read more

Kritische succesfactoren en risico’s bij AI-gedreven omzetting van ongestructureerde EPD-historiek (vrije tekst) naar SNOMED CT

Inleiding Het automatisch omzetten van ongestructureerde historische gegevens uit elektronische patiëntendossiers (EPD’s) naar gestructureerde SNOMED CT-codes belooft beter hergebruik van gegevens voor zorgverlening, onderzoek, kwaliteitsindicatoren en interoperabiliteit. Maar de stap van vrije tekst naar formele terminologie is kwetsbaar: context (wie, wat, wanneer), negatie en temporale status moeten correct worden geïnterpreteerd, en het eindresultaat moet blijvend herleidbaar zijn. Hieronder bespreek ik de kritische succesfactoren die m.i. belangrijk zijn voor een kwaliteitsvolle implementatie en de gevolgen voor zorgverleners, patiënten en zorgkwaliteit wanneer deze omzetting onzorgvuldig gebeurt.  Kritische succesfactoren 1) Duidelijke klinische doelstelling en scope Vertrekken van concreet afgebakende use-cases (bv. probleemlijst, allergieën, voorgeschiedenis, familieanamnese). SNOMED CT is ontworpen voor klinische documentatie en semantische interoperabiliteit; de keuze van...
Read more

Kwalitatieve Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) als fundament voor patiëntgerichte, passende en doelmatige zorg in Belgische ziekenhuizen

Inleiding De Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) vormen de verplichte, gestandaardiseerde registratie van administratieve, medische en verpleegkundige gegevens in alle niet-psychiatrische ziekenhuizen in België. Sinds registratiejaar 2008 vervangt de MZG de vroegere Minimum Klinische Gegevens (MKG) en Minimum Verpleegkundige Gegevens (MVG). Daarmee is de MZG uitgegroeid tot de ruggengraat van de ziekenhuisrapportering aan de federale overheid. Juridisch en methodologisch kader De wettelijke basis voor de MZG is vastgelegd in de ziekenhuiswet en in opeenvolgende koninklijke besluiten die preciseren welke gegevens met welke termijnen moeten worden aangeleverd aan de FOD Volksgezondheid. Dit kader bevestigt zowel de doelstellingen (beleid, financiering, onderzoek) als de rol van de FOD als verwerker en kwaliteitsbewaker van de gegevens. Methodologisch rusten de medische MZG sinds 2016 op de codificatie ICD-10-BE, terwijl de verpleegkundige component (VG-MZG) een uniform minimuminstrument is...
Read more