Posts

Showing posts from September, 2025

Wat deze initiatieven gemeen hebben — en hun effect op MZG en BFM

Inleiding De vijf initiatieven (“Hospital of the future”, “Future Care”, Value-Based Health Care, duurzame zorg en doelmatige zorg) vertrekken elk vanuit een ander vertrekpunt (architectuur & organisatie, innovatieplatform, uitkomsten & waarde, milieu-impact, doelmatigheid), maar ze mikken op hetzelfde einddoel: een toekomstbestendig zorgsysteem dat kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid samen bewaakt. In alle gevallen staat data-gedreven sturing centraal: meten wat ertoe doet, leren en bijsturen, en prikkels in de financiering laten aansluiten op die doelen. Dat gemeenschappelijke DNA maakt dat ze – rechtstreeks of onrechtstreeks – inwerken op (1) MZG als kernbrondataset voor ziekenhuiskwaliteit en case-mix, en (2) het BFM als belangrijkste blok in de werkingstoelage van Belgische ziekenhuizen. 1) Effect op de Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) Wat is MZG? Alle algemene (niet-psychiatrische) ziekenhuizen registreren geanonimiseerde administratieve, medische en verpleegku...

Waarom de present on admission (POA) parameter bij APR-DRG’s gevoelig is voor gaming

Inleiding De POA-indicator onderscheidt aandoeningen die al bij opname aanwezig waren van complicaties die pas tijdens de opname zijn ontstaan. Dat onderscheid stuurt niet alleen kwaliteitsmeting (o.a. HAC-programma’s), maar werkt ook door in risico-adjustment en, indirect, in financiering en reputatie. Zodra dat gebeurt, ontstaan prikkels om diagnoses als “present on admission” (reeds aanwezig bij opname) te labelen om complicaties te maskeren of om striktere beoordeling/penaliteiten te vermijden. De literatuur wijst er expliciet op dat POA-gebruik gevoelig kan zijn voor strategisch gedrag (“gaming”) wanneer het in case-mix- of uitkomstmodellen wordt opgenomen. APR-DRG (All Patient Refined DRG) is een door Solventum/3M beheerde methodologie die patiënten groepeert naar reden van opname en, cruciaal, naar “severity of illness” (SOI) en “risk of mortality” (ROM). Omdat ziekenhuizen POA registreren, kan de software naast een “discharge (ontslag) APR-DRG” ook een “admission (opname) APR-D...

Waarom operationele, tactische en strategische analyses onmisbaar zijn voor MZG, zorgkwaliteit en BFM in Belgische ziekenhuizen

Inleiding Belgische ziekenhuizen werken in een context waarin gegevenskwaliteit rechtstreeks samenhangt met zorgkwaliteit én met financiering. De Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG) zijn wettelijk verplicht, worden halfjaarlijks via het beveiligde Portahealth-portaal aangeleverd en dienen zowel het overheidsbeleid als het interne ziekenhuisbeleid (met feedback en benchmarking). Een deel van het Budget Financiële Middelen (BFM) - het gesloten macrobudget voor ziekenhuizen - wordt verdeeld op basis van activiteit en case-mix (APR-DRG/SOI), en het BFM zelf kent een duidelijke structuur in onderdelen A, B en C. Dat maakt de kwaliteit van registratie, analyse en sturing op elk niveau (operationeel, tactisch, strategisch) cruciaal. 1) Belang per analysetype Operationeel (dagelijkse processen, datakwaliteit, procesoptimalisatie, budgetbewaking) Dagelijkse datakwaliteit en correcte data-invoer in het EPD : MZG omvat 6 domeinen (structuur, personeel, administratief, verpleegkundig, medisch, factu...

Wat doen AHRQ, Medicare en Medicaid met ICD-10-CM/PCS-gebaseerde kwaliteitscontroles? Wat weten we over de effecten van het Belgische P4P-programma?

Inleiding Hieronder probeer ik engszins te schetsen welke ICD-10-CM/PCS gebaseerde kwaliteitscontroles in de VS (AHRQ, Medicare/Medicaid) bestaan en hoe die eventueel zouden kunnen worden vertaald naar de Belgische context (MZG, EAZ, BFM). Daarnaast probeer ik enkele beschikbare evidenties samen te vatten over de effecten van het Belgische Pay-for-Performance-programma (P4P) voor algemene ziekenhuizen. Uiteraard geeft ik hier slechts een vereenvoudigde weergave van een complexe situatie in de (Belgische) gezondheidszorg. 1) Wat doen AHRQ, Medicare en Medicaid met ICD-10-CM/PCS gebaseerde kwaliteitscontroles? AHRQ Quality Indicators (QIs) De Agency for Healthcare Research and Quality 5AHRQ) levert een mature set van claims-gebaseerde indicatoren die rechtstreeks op ICD-10-CM/PCS steunen en waarvoor gedetailleerde technische specificaties, risicocorrectie-modellen en jaarlijkse “coding updates” publiek zijn. Relevante modules voor ziekenhuizen zijn o.a.: Patient Safety Indi...

De Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle (DGEC) van het RIZIV - correcte aanrekening en ‘appropriate care’

Inleiding  De Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle (DGEC) van het (Belgische) RIZIV bewaakt of (federale) middelen van de verplichte ziekteverzekering doelmatig worden ingezet. Dat doet de DGEC via twee benaderingen: (1) correcte aanrekening binnen het wettelijk en reglementair kader (GVU-wet, nomenclatuur, enz.) en (2) ‘appropriate care’: noodzakelijke, doelmatige en wetenschappelijk onderbouwde zorg, onder meer met behulp van EBM en door de Nationale Raad voor Kwaliteitspromotie (NRKP) goedgekeurde indicatoren. Hieronder doe ik (uit persoonlijke interesse) een bescheiden poging tot een (min of meer) samenhangend overzicht van de werking en mogelijke impact van de Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle (DGEC). Uiteraard geeft ik hier slechts een sterk vereenvoudigde weergave van een complexe situatie in de (Belgische) gezondheidszorg. De  Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle  (DGEC)  heeft ook voor alle duidelijkheid een andere op...

Organisatie van acute, niet-planbare zorg en electieve geplande zorg in een Belgisch ziekenhuis - invloed op het zorgproces en het Budget Financiële Middelen (BFM)

Inleiding Hieronder doe ik een bescheiden poging om de impact te bespreken van acute, niet-planbare zorg (vb. cardiologie/oncologie in een acute setting) en electieve, planbare zorg (vb. schouder-, knie-, heupingrepen) op de zorgprocessen én op het Budget Financiële Middelen (BFM) van een Belgisch algemeen ziekenhuis. Acute, niet-planbare zorg: proces- én BFM-impact Acute zorg (spoed, AMI, CVA, traumatologie, urgente oncologische trajecten, INZO, ...) vereist 24/7-beschikbaarheid, korte doorlooptijden, “stand-by” capaciteitsbuffers en sterke interdisciplinaire coördinatie en organisatie. Operationeel vertaalt dit zich in continu bemande teams (spoed, cathlab call-rondes, interventionele radiologie, INZO, ...), observatie-/short-stay-bedden en snelle (klinische) diagnostiek. Financieel rust een groot deel van de vaste kostenlast op het BFM (A- en B-onderdelen): investeringen/kapitaal (A), algemene werkingsmiddelen (B1), en dienst-/case-mix-afhankelijke verdelingen (B2). het KCE schetst ...

Potentiële effecten van het Amerikaanse Hospital-Acquired Condition Reduction Program (HACRP) in een Belgisch ziekenhuis?

Inleiding Hieronder schets ik welke potentiële effecten het eventueel zou kunnen hebben op artsen, verpleegkundigen, patiënten, de Minimale Ziekenhuisgegevens (MZG), en het Budget Financiële Middelen (BFM) om het Amerikaanse Hospital-Acquired Condition Reduction Program (HACRP) te implementeren in een Belgisch ziekenhuis. Ik vertrek daarbij van de officiële HACRP-opzet (regelgeving en sanctie), en probeer dat naast de momenteel bestaande Belgische registraties en ziekenhuis-financiering te leggen. Wat het HACRP precies doet (korte situering) Het HACRP is een federale Amerikaanse “value-based purchasing” maatregel: elk jaar vergelijkt CMS ziekenhuizen op een set patiëntveiligheidsindicatoren - het claims-gebaseerde composiet “PSI-90” en vijf ziekenhuisinfectie-indicatoren (Central Line–Associated Bloodstream Infection (CLABSI), Catheter-Associated Urinary Tract Infection (CAUTI), Surgical Site Infection (SSI) (colon & abdominale hysterectomie), MRSA-bacteriëmie, en C. difficile-inf...