Some thoughts on health and healthcare

 Inleiding De gezondheidszorg in de Antwerpse regio, Vlaanderen en België staat voor grote uitdagingen: toenemende zorgvraag door vergrijzing, stijgende kosten, personeelstekorten en de nood aan innovatie. In deze context wordt samenwerking tussen zorginstellingen niet langer als wenselijk, maar als noodzakelijk beschouwd. In de regio in en rond Antwerpen zijn twee sterke ziekenhuisnetwerken actief: Ziekenhuis aan de Stroom (ZAS) en het Helix-netwerk , met onder andere het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). Deze beide netwerken zijn niet alleen in geografisch en functioneel opzicht complementair, ze hebben ook een enorm gezamenlijk potentieel om een toekomstgerichte, patiëntgerichte en wetenschappelijk onderbouwde zorg te realiseren voor de regio in en rond Antwerpen. De Antwerp Health Harbor , een innovatieve hub voor gezondheidszorgontwikkeling, kan hierbij als katalysator dienen. Hier wil ik, louter uit persoonlijke interesse en vrijblijvend, de complementariteit bekijke...

Klinisch onderzoek in Europa richt zich sterk op aandoeningen met een grote ziektelast en/of toegevoegde waarde. Wat zijn dan ook de medische aandoeningen en specialismen waarin het meeste klinisch onderzoek wordt gedaan, gevolgd door enkele suggesties die de organisatie ervan mogelijks kunnen verbeteren.  Meest onderzochte medische aandoeningen in Europa (klinisch onderzoek) Kanker (Oncologie) Veruit het grootste aantal klinische studies, gezien de maatschappelijke impact en uitdagingen (vb. EORTC ). Veel onderzoek naar borstkanker, longkanker, prostaatkanker, hematologische kankers (zoals leukemie en lymfoom). Grote focus op innovatieve immunotherapie en doelgerichte therapieën. Neurologische aandoeningen Ziekten zoals Alzheimer, Parkinson, multiple sclerose (MS), epilepsie. Neurowetenschappen zijn een snelgroeiend onderzoeksveld, mede door de vergrijzing en verzilvering van de bevolking. Cardiovasculaire aandoeningen Hartfalen, hypertensie, hartritmestoornissen, atherosclerose. ...

De volksgezondheid in België staat onder toenemende druk. Zowel mondiale trends als nationale ontwikkelingen zorgen voor complexe uitdagingen. Hoewel België beschikt over een kwalitatief hoogstaand gezondheidszorgsysteem, dreigen structurele problemen de duurzaamheid, effectiviteit en gelijkheid van de zorg te ondermijnen. Tegelijkertijd is het Belgische gezondheidsbeleid versnipperd over verschillende bestuursniveaus: de federale overheid en de deelstaten delen de bevoegdheid, wat samenwerking en afstemming essentieel maakt. Hieronder probeer ik de m.i.belangrijkste actuele uitdagingen voor de volksgezondheid in België uiteen te zetten, gevolgd door mogelijkheden om ze aan te pakken op federaal en deelstaat niveau. Chronische aandoeningen en ongezonde leefstijl  Probleemstelling België kampt met een toenemende prevalentie van chronische aandoeningen zoals diabetes type 2, hart- en vaatziekten en obesitas. Deze aandoeningen zijn vaak leefstijlgerelateerd en leiden tot hoge maatscha...

 Inleiding De gezondheidszorg bevindt zich in een structurele transitie richting datagedreven innovatie. Nieuwe behandelingen worden niet langer uitsluitend ontwikkeld en beoordeeld op basis van klassieke gerandomiseerde klinische studies, maar ook op basis van inzichten uit Real-World Evidence (RWE). Om deze evolutie succesvol te maken, is een robuuste gegevensinfrastructuur nodig, gebaseerd op internationale terminologiestandaarden en een gemeenschappelijk datamodel. Voor België, met zijn universitaire (UZ) en algemene ziekenhuizen (AZ), publieke en academische instellingen, dynamische farma- en biotechsector, vormt dit een unieke kans om een leidende positie in te nemen binnen klinisch onderzoek, innovatie en waardegedreven zorg ( Value Based Healthcare, VBHC) . Hieronder zet ik een paar gedachten uiteen die o.a. het resultaat zijn van gesprekken op het OHDSI Europe Symposium 2025 in Hasselt, waaronder met mijn vroegere collega Bart Vannieuwenhuyse. De strategische meerwaa...

De ziekenhuiszorg in Europa bevindt zich in een stroomversnelling. Versneld door technologische vooruitgang, demografische verschuivingen en economische druk, evolueert het klassieke ziekenhuismodel naar een meer gedifferentieerde, gedigitaliseerde en patiëntgerichte structuur. Voor een land als België, met een historisch fijnmazig en goed uitgebouwd ziekenhuisnetwerk, betekent dit een fundamentele heroriëntatie. Dit essay bespreekt de belangrijkste internationale trends in de ziekenhuiszorg, analyseert hun weerslag op België en stelt strategische richtlijnen voor waarop Belgische ziekenhuizen zich kunnen baseren in hun transitie op middellange en lange termijn.  Internationale trends in de Europese ziekenhuiszorg Ambulantisering en verkorting van hospitalisatie Een van de meest uitgesproken trends in Europa is de overgang van klassieke hospitalisatie naar ambulante en daghospitalisatie. Technologische innovatie, zoals minimaal invasieve chirurgie, geavanceerde beeldvorming en bete...

Inleiding De hervorming van het Belgische ziekenhuislandschap met de invoering van locoregionale ziekenhuisnetwerken heeft als doel om zorgaanbod te organiseren in functie van kwaliteit, toegankelijkheid, effectiviteit en efficiëntie. Binnen deze netwerken nemen universitaire ziekenhuizen (UZ) een unieke positie in, door hun wettelijk erkende rol in opleiding, onderzoek en complexe zorgverlening. Hier reflecteer ik, uiteraard vrijblijvend, over de toegevoegde waarde van universitaire ziekenhuizen binnen deze netwerken, evenals de strategische, tactische en operationele uitdagingen die hun aanwezigheid met zich meebrengt. Hiermee wil ik in alle bescheidenheid enigszins bijdragen aan een visie op samenwerking binnen netwerken met een Universitair Ziekenhuis (UZ) als waardevolle partner. Hier en daar verwijs ik daarbij ook naar de eerste lijn, aangezien die m.i. toch engszins en onterecht, onvoldoende wordt geïntegreerd in een consistent en coherent beleid van zorg, gaande van de eerste t...

 Betreft: Strategisch belang van een kwaliteitsvol diagnostisch proces binnen het Belgische MZG- en BFM-kader. Inleiding De complexiteit van ziekenhuisfinanciering en zorgverantwoording in België vereist een steeds grotere nauwkeurigheid in medische en verpleegkundige gegevensregistratie. In het bijzonder speelt het diagnostisch proces een cruciale rol in de medische, juridische en financiële verantwoording van complexe therapeutische procedures. Hieronder wordt het strategisch belang van diagnostische kwaliteit uiteengezet, in relatie tot de Minimale Ziekenhuis Gegevens (MZG) en het Budget van Financiële Middelen (BFM). Probleemstelling Ondanks inspanningen op het vlak van medische en verpleegkundige codering in de Belgische ziekenhuizen, worden nog te vaak onnauwkeurigheden vastgesteld in de registratie van diagnosen en procedures. Dit heeft rechtstreekse gevolgen voor:     De correcte indicatiestelling voor complexe zorg;     De juridische weerbaarheid van he...